Σχετικά με το Καλοκαιρινό Σχολείο

Σχεδόν ογδόντα έξι χρόνια μετά την ανακοίνωση του Pauli, το νετρίνο εξακολουθεί να κρατά καλά κρυμμένα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της φύσεως του. Παρά το γεγονός ότι είναι το σωματίδιο που αλληλεπιδρά πιο αμυδρά από οποιοδήποτε άλλο μέχρι σήμερα γνωστό σωματίδιο, συνεχίζει να εξάπτει το ενδιαφέρον των επιστημόνων καθώς συνδέεται με θεμελιώδεις ανακαλύψεις στην πορεία της επιστήμης για την κατανόηση της Φύσης. Τα τελευταία χρόνια ομάδες επιστημόνων, φυσικών υψηλών ενεργειών, αστροφυσικών και κοσμολόγων έχουν αφοσιωθεί στο κυνήγι των μυστικών του νετρίνου τοποθετώντας τους ανιχνευτές τους στα πιο αφιλόξενα μέρη του πλανήτη, όπως είναι ο πυθμένας των ωκεανών, ο πάγος της Ανταρκτικής και τα παγωμένα νερά της λίμνης Βαϊκάλης στη Σιβηρία, προσπαθώντας να ανοίξουν ένα νέο παρατηρησιακό παράθυρο στο Σύμπαν. Η Αστροφυσική νετρίνων αποτελεί τον πιο πρόσφατα αναπτυσσόμενο κλάδο της Αστροσωματιδιακής Φυσικής. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του νετρίνου, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η μάζα του είναι εξαιρετικά μικρή, ίσως και μηδενική, του προσφέρουν το μοναδικό χάρισμα να μεταφέρει την πληροφορία του σημείου δημιουργίας του, αναλλοίωτη, σε τεράστιες αποστάσεις. Τα ισχυρά διαστρικά μαγνητικά πεδία δεν είναι σε θέση να αλλοιώσουν την αρχική διεύθυνση της τροχιάς του. Επιπλέον τα νετρίνα διαπερνούν την πυκνή ύλη χωρίς να απορροφώνται. Ετσι η πληροφορία που μεταφέρουν μπορεί να προέρχεται από το εσωτερικό των ουρανίων σωμάτων. Τα φωτόνια δεν έχουν αυτή την ικανότητα. Επομένως η Αστροφυσική νετρίνων έρχεται να συμπληρώσει τη γνώση που έχουμε μέχρι σήμερα από την κλασσική Αστροφυσική. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι η ανίχνευση νετρίνων προερχομένων από τον Ήλιο αποτέλεσε την πρώτη πειραματική απόδειξη της πυρηνικής σύντηξης που λαμβάνει χώρα στο εσωτερικό του. Η ανίχνευση νετρίνων υψηλών ενεργειών μπορεί να δώσει απαντήσεις στο ερώτημα για την προέλευση και τους μηχανισμούς επιτάχυνσης των εξαιρετικά υψηλών ενεργειών κοσμικών ακτίνων που έχουν ήδη ανιχνευτεί. Στο πλαίσιο του Καλοκαιρινού Σχολείου θα έχουμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε το κέντρο Αστροσωματιδιακής Φυσικής «Νέστωρ» που λειτουργεί από το 1998 στην Πύλο.

Πέρα από εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες, τα σημερινά παιδιά -οι ενήλικοι του αύριο- χρειάζονται ευρύτερες ικανότητες, όπως η δημιουργικότητα και η ευέλικτη σκέψη. Για το λόγο αυτό, προτεραιότητα του Καλοκαιρινού Σχολείου θα είναι ο συνδυασμός της επιστημονικής γνώσης με την ενθάρρυνση της δημιουργικής σκέψης των μαθητών. Με αφορμή τη μελέτη επιστημονικών ζητημάτων τα οποία μας προκαλούν να τα εξετάσουμε από διαφορετικές οπτικές γωνίες, οι μαθητές θα λάβουν μέρος σε ομαδικά εκπαιδευτικά παιχνίδια που θα τους οδηγήσουν ευχάριστα σε νέα μονοπάτια δημιουργικής σκέψης. Χρησιμοποιώντας τις γνώσεις τους για τον κόσμο και με όπλο τη φαντασία τους, θα δοκιμάσουν να δώσουν πρωτότυπες απαντήσεις σε διλήμματα και προβλήματα. Μέσα από παιχνίδια αφήγησης και σκίτσα, θα δημιουργήσουν τις δικές τους ιστορίες, εξερευνώντας ενδεχόμενα και πιθανότητες. Η πρωτότυπη αυτή δραστηριότητα, η οποία θα διατρέχει το πρόγραμμα του θερινού σχολείου, αξιοποιεί τα αποτελέσματα του έργου CREATIONS (www.creations-project.eu), το οποίο, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και σε συνεργασία με διακεκριμένους επιστήμονες από πέντε χώρες, δημιουργεί ένα καινοτόμο περιβάλλον ψηφιακού παιγνιδιού και κοινωνικής δικτύωσης με στόχο την προαγωγή της συν-δημιουργικότητας στη μάθηση.

Οι μαθητές θα δημιουργήσουν το περιβάλλον της εφαρμογής και θα αναγνωρίσουν τον ρόλο που θα πρέπει να έχουν τα διάφορα αντικείμενα. Θα οριστούν τα στάδια ανάπτυξης της εφαρμογής και θα ζητηθεί από τα παιδιά να αντιμετωπίσουν προγραμματιστικά κάθε τέτοιο στάδιο. Οι λύσεις που προτάθηκαν το κάθε στάδιο, συλλέγονται και αξιολογούνται. Επιλέγεται μιά από αυτές και στην συνέχεια αντιμετωπίζουμε το επόμενο στάδιο. Μέσα από την εφαρμογή αυτή, οι μαθητές να χρειαστεί να αντιμετωπίσουν μια σειρά προβλημάτων ιδιαίτερης αξίας. Θα αποκτήσουν σημαντική προγραμματιστική εμπειρία και θα εξοικειωθούν με τις έννοιες της συλλογής δεδομένων από αισθητήρες, της επεξεργασίας των δεδομένων αυτών και του καθορισμού της συμπεριφοράς του αντικειμένου που παίζει τον ρόλο του Ρομπότ.